Mục lục
Đặc điểm của cây Cà phê
Tên thường gọi: Cà phê, Cà phê chè hay Cà phê Arabica,咖啡.
Tên khoa học: Coffea arabica L.
Thuộc họ: Cà phê – Rubiaceae.
Mô tả: Cây thân gỗ nhỏ, cao khoảng 4-5m, nhánh ngang và thõng xuống. Lá có phiến dài, không có lông, gân phụ 9-12 cặp, lá kèm hình tam giác thấp. Cụm hoa như xim cọ gồm 8-15 hoa ở nách lá, hoa có màu trắng, thơm, đài ngắn, tràng có 5 thuỳ, nhị 5. Quả hạch xoan cao 16-18mm, đỏ, hột 2, một mặt phẳng, thường dài tới 10mm, rộng 6-7mm.
Bộ phận sử dụng: Hạt – Semen Coffeae.
Nơi sống và thu hái:
- Loài cây của Abyssini (Bắc Phi), Tây Nam Ethiôpi và Bắc Xu Đăng, được thuần hoá ở các xứ Ả rập, nhiệt đới Phi Châu, Brazin. Ở nước ta có trồng, kể cả Cà phê Mokka – var. Mokka Cram, có quả nhỏ hơn. Ta cũng trồng khá nhiều cây Cà phê vối hay Cà phê Robusta – Coffea carephora Pierre ex Froehner var. robusta (Lind. ex Willd.) Chev., gốc ở Tây Phi, có kích thước lớn hơn, cao đến 8-12m, lá có phiến dài 10-13cm, có nhiều hoa hơn, hạt cỡ trung bình. Loài Cà phê Mít hay Cà Phê excelsa – Coffea dewevrei Willd. et Dur var. excelsa Chev. Có kích thước lớn hơn, cao tới 15-20m, lá cũng dài hơn, tới 40cm.
- Có thể thu hái hạt quanh năm, đem chà vỏ và lấy hạt đem phơi khô.
Dược tính và công dụng của cây Cà Phê
Thành phần hóa học:
- Hạt cà phê xanh giàu glucid (hơn 50%, phần lớn là các polysaccharid) và lipid (10 đến 15%) cả protein (10 đến 15%) và acid hữu cơ (đặc biệt là các acid cafeylquinic hay acid chlorogenic. Hàm lượng về cafein thay đổi, từ 0,5 đến 1,8% ở Cà phê arabica (trung bình là 1-1,3%) và từ 1,3 đến 5,2% ở Cà phê vối (trung bình 2-3%), một phần của cafein thường kết hợp với acid chlorogenic. Cà phê rang lên có những chất thơm, gọi chung là cafeol (acid cafeic, oleic, linoleic, palmitic) khoảng 0,05%, nhưng đồng thời lại tạo ra một yếu tố phức hợp độc là cafeotoxin (0,07%).
- Từ năm 1975, ta đã biết được cây có 468 chất, ngày nay đã biết cây có hơn 600 chất.
Tính vị, tác dụng: Có vị đắng, có tác dụng kích thích thần kinh và tâm thần, làm tăng hoạt động của tim, co mạch trung ương, co mạch ngoại vi (mạch phổi, mũi, vành, thận), lợi tiểu, làm khoan khoái, kích thích tiêu hoá. Cây có độc nhưng chỉ với liều cao và kéo dài, gây bồn chồn, mất ngủ, đau dây thần kinh, trầm cảm, nhưng nếu uống cà phê đun sôi thì cafeotoxin sẽ bị tiêu huỷ.
Công dụng, chỉ định và kết hợp: Thường dùng trị suy nhược, mất sức do bệnh nhiễm trùng, mất trương lực dạ dày. Người ta dùng bột cà phê hãm uống hay dùng cafein dạng viên (0,20-1g mỗi ngày) hoặc dạng thuốc tiêm dưới da.
Chống chỉ định: Loạn thần kinh, viêm cơ tim tiến triển.
Cà Phê và các bài thuốc
Bài Thuốc:
- Được dùng làm đồ uống dưới dạng chiết hãm bằng nước sôi từ bột hạt rang, hoặc dưới dạng tan.
- Uống làm mất buồn ngủ, giúp tinh thần tỉnh táo, giảm cảm giác mệt mỏi. Còn dùng làm thuốc lợi tiểu, chữa phù thũng, giúp tiêu hóa.
- Uống quá nhiều đồ uống có chứa Caffeine sẽ gây rối loạn tiêu hoá được xem là do chất cafeotoxin, một thành phần độc bay hơi được hình thành trong quá trình rang và chỉ có một phần bay hơi.
- Alcaloid cafein và các dạng muối như cafen citrat và cafein natri benzoat được dùng trong trường hợp cấp cứu ngộ độc opioid và các thuốc gây ngủ khác.
- Theo Đông Y Cổ Truyền, hạt sống giã nát ngâm với rượu uống chữa tê thấp, sốt rét. Rang uống có tác dụng tiêu mỡ, tiêu độc rượu và thuốc phiện. Người khó ngủ không nên dùng. Lá sắc uống làm chóng tiêu thức ăn, tiêu nước chữa phù thũng.
Lưu ý khi sử dụng Cà Phê
Khi uống bạn cần lưu ý những điều sau:
- Tránh pha cà phê có nồng độ quá đặc
- Không nên cho quá nhiều đường vào cà phê.
- Không nên để cà phê đã pha lâu.
- Không nên uống cà phê với rượu cùng lúc.
Đừng bao giờ sử dụng bất cứ thứ gì bạn không chắc chắn 100% là an toàn và nếu bạn đang bị ốm, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thứ mà bạn không quen thuộc.
Xem thêm:
Cây Cáng Lò Dây có công dụng gì?
Nghiên cứu gia công sản xuất thực thực phẩm chức năng từ cây cà phê vui lòng liên hệ
Số điện thoại : 0983425111
Nghiên cứu công thức thực phẩm độc quyền tại Nhà Máy Dược Phẩm Pulipha
